Katowicki Kościół ma już 100 lat. Z diecezji robotniczego Śląska do silnej metropolii kościelnej

Sto lat temu, 28 października 1925 roku, papież Pius XI bullą Vixdum Poloniae Unitas powołał do życia diecezję katowicką. Wyrastała ona z dramatycznych wydarzeń – powstań śląskich, plebiscytu i politycznego podziału Górnego Śląska

Dla mieszkańców regionu, głęboko zakorzenionych w wierze, utworzenie własnej diecezji było symbolem odzyskanej tożsamości. Nowa jednostka kościelna, obejmująca ówczesne centrum przemysłowe II Rzeczypospolitej, szybko stała się duchowym sercem polskiej części Śląska. Jej pierwszym administratorem był ks. August Hlond – późniejszy prymas Polski. Po nim diecezją kierowali kolejno biskupi Arkadiusz Lisiecki, Stanisław Adamski, Herbert Bednorz i Damian Zimoń. Każdy z nich wpisywał w historię Kościoła katowickiego rozdziały pełne zmagań z totalitaryzmem, troski o ludzi pracy i dbałości o rozwój duszpasterstwa.

Podczas II wojny światowej śląscy księża ponieśli wielkie ofiary. W więzieniach i obozach zginęło 45 duchownych, w tym trzej błogosławieni: ks. Emil Szramek, ks. Józef Czempiel i ks. Jan Macha. Po wojnie diecezja odrodziła się i zaczęła dynamicznie się rozwijać. W latach 70. i 80. – mimo oporu władz komunistycznych – wybudowano ponad 150 nowych kościołów. Katowiccy biskupi upominali się o prawa robotników, rodzin i wolną od pracy niedzielę, a w stanie wojennym powołali Biskupi Komitet Pomocy Więźniom i Internowanym.

Centralnym punktem życia religijnego stała się katedra Chrystusa Króla w Katowicach, poświęcona w 1955 roku. Napis Soli Deo honor et gloria na jej frontonie przypomina o duchowym fundamencie śląskiej wspólnoty. W 1992 roku papież Jan Paweł II bullą Totus Tuus Poloniae populus wyniósł diecezję do rangi archidiecezji i stolicy nowej metropolii katowickiej, obejmującej także diecezje gliwicką i opolską.

Dziś Archidiecezja Katowicka obejmuje 322 parafie w 37 dekanatach, a liczbę wiernych szacuje się na blisko 1,4 mln. Posługuje w niej ponad 1100 księży diecezjalnych i zakonnych. Duchowieństwo kształci się w Wyższym Śląskim Seminarium Duchownym w Katowicach, współpracującym z Wydziałem Teologicznym Uniwersytetu Śląskiego. Śląscy misjonarze pracują w Europie, Afryce i Azji, a świeccy angażują się w liczne ruchy i wspólnoty: od Ruchu Światło–Życie po Akcję Katolicką.

W ciągu stulecia archidiecezja przeszła drogę od Kościoła przemysłowego Śląska do nowoczesnej wspólnoty otwartej na wyzwania współczesności. Jej siłą pozostaje wierność Ewangelii i solidarność z człowiekiem pracy – wartości, które stanowią o duchowym dziedzictwie regionu.

Dziś, gdy archidiecezja katowicka świętuje 100-lecie, na jej czele stoi biskup Andrzej Przybylski. Wspierają go biskupi pomocniczy: Marek Szkudło, Adam Wodarczyk i Grzegorz Olszowski, a wśród biskupów seniorów – Damian Zimoń i Wiktor Skworc. Wciąż żywa jest pamięć o tych, którzy budowali ten Kościół z wiarą i odwagą. Bo – jak głosi motto katedry – Jedynie Bogu cześć i chwała.