Wstrzymano przyjmowanie wniosków w programie „Czyste Powietrze”

Wczoraj Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej (NFOŚiGW) wstrzymał przyjmowanie nowych wniosków w programie Czyste Powietrze

Decyzja ta, choć wzbudziła kontrowersje, nie oznacza zdaniem NFOŚiGW zakończenia programu. Jest elementem zapowiadanej od miesięcy kompleksowej modernizacji, której celem jest naprawa systemu i skuteczniejsza walka z problemem smogu w Polsce.

Z perspektywy Rybnika to bardzo zła informacja, ponieważ warto przypomnieć, że Rybnik od dawna jest absolutnym liderem Czystego Powietrza, jako miasto, którego mieszkańcy składają największą liczbę wniosków o udział w tym programie (kilkadziesiąt miesięcznie). Według danych na koniec października br. w Rybniku złożonych zostało w sumie 7125 wniosków dofinansowanie w ramach programu Czyste Powietrze. Liczba zrealizowanych przedsięwzięć to: 5326, na łączną kwotę wypłaconych dotacji: 65 311 724,83 zł – przekazuje Lucyna Tyl z rybnickiego magistratu

Nowy priorytet: pomoc powodzianom

W trakcie przerwy technicznej, trwającej do wiosny 2025 r., NFOŚiGW skoncentruje się na obsłudze już złożonych wniosków oraz uruchomieniu specjalnego programu wsparcia dla osób dotkniętych tegorocznymi powodziami. Na pomoc dla powodzian zabezpieczono 300 milionów złotych. Od początku programu w 2018 roku wpłynęło już ponad milion wniosków na łączną kwotę 37 miliardów złotych. Do tej pory wypłacono niemal 14 miliardów złotych, co pozwoliło zrealizować inwestycje u 650 tysięcy beneficjentów.

Reforma programu – co się zmieni?

Nowa odsłona Czystego Powietrza, która ruszy wiosną 2025 r., wprowadzi szereg zmian:

• Zaliczki na konto beneficjenta – środki trafią bezpośrednio do właścicieli nieruchomości, a nie do wykonawców, co ma ograniczyć ryzyko nadużyć.
• Limity dotacji – określone zostaną limity dla poszczególnych kategorii kosztów, by środki były wydatkowane efektywnie.
• Wsparcie dla najuboższych – większy nacisk zostanie położony na dotacje dla gospodarstw o niskich dochodach.
• Wymóg standardu energetycznego – inwestycje muszą prowadzić do osiągnięcia określonych parametrów energooszczędności.
• Więcej kontroli – wprowadzona zostanie większa liczba inspekcji, które będą nadzorować realizację inwestycji.

Dodatkowo, gminy zyskają nowe uprawnienia jako operatorzy programu, wspierając mieszkańców na każdym etapie realizacji inwestycji – od planowania po rozliczenie dotacji.

Walka z nadużyciami

Modernizacja programu ma także przeciwdziałać nieuczciwym praktykom, takim jak zawyżanie kosztów czy niewłaściwe rozliczanie dotacji. Według Doroty Zawadzkiej-Stępniak, prezes NFOŚiGW, kluczowe jest zapewnienie przejrzystości systemu i ochrona beneficjentów przed nieuczciwymi wykonawcami.