Zarząd Powiatu Wodzisławskiego: spotkanie w RCK i likwidacja linii Racibórz–Rydułtowy to dwie różne sprawy

W odpowiedzi na pytania dotyczące nieobecności przedstawicieli Zarządu Powiatu na spotkaniu w Rydułtowskim Centrum Kultury oraz likwidacji linii Racibórz–Rydułtowy, Zarząd Powiatu Wodzisławskiego przesyła obszerne wyjaśnienia

Spotkanie w Rydułtowach, dotyczące wyników analizy przygotowanej przez firmę TRAKO, miało na celu zaprezentowanie prognoz i wariantów rozwoju transportu publicznego w powiecie. Dokument ten został opracowany na zlecenie Powiatu Wodzisławskiego i MZK. Zarząd podkreśla, że jego członkowie byli już wcześniej zapoznani z analizą i omawiali ją z gminami. W zaproszeniu na spotkanie nie zapowiedziano debaty, ani nie zaproszono wszystkich partnerów odpowiedzialnych za organizację transportu – np. gmin Godów, Gorzyce czy Lubomia.

Zarząd Powiatu deklaruje, że popiera ideę integracji transportu publicznego i aktualnie pracuje nad odpowiedzialnym modelem jego organizacji. Ma on być skrojony na miarę potrzeb mieszkańców oraz możliwości finansowych samorządów.

Likwidacja linii Racibórz–Rydułtowy

Powiat Wodzisławski podkreśla, że linia Racibórz–Pszów–Rydułtowy została wcześniej przejęta i współfinansowana wspólnie z Powiatem Raciborskim oraz lokalnymi samorządami. Uzgodniony podział kosztów zakładał pokrycie 60% przez stronę raciborską i 40% przez stronę wodzisławską.

W 2024 roku Miasto Rydułtowy zaprzestało jednak finansowania tej linii, a Miasto Pszów pokrywa jedynie połowę wymaganej kwoty. Mimo wielokrotnych prób porozumienia z gminami, brak współfinansowania uniemożliwił dalsze utrzymanie połączenia.

Zarząd przypomina, że Fundusz Przewozów Autobusowych nadal wspiera rozwój transportu w regionie, a Wodzisławska Komunikacja Powiatowa systematycznie się rozwija. Jednak wszelkie nowe linie muszą być zgodne z potrzebami mieszkańców i współorganizowane przez lokalne samorządy.

Pełna treść stanowiska Zarządu Powiatu Wodzisławskiego:

Odpowiadając na Pańskie pytania informuję, że poruszone przez Pana kwestie (tj. spotkania w RCK, w którym nie wzięli udziału przedstawiciele Zarządu Powiatu, a także kwestia likwidacji linii Racibórz-Rydułtowy, o czym Pan już na łamach ROWInfo pisał 10 maja) NIE MAJĄ ze sobą żadnego związku.

1) Spotkanie w Rydułtowskim Centrum Kultury zostało zorganizowane w celu”przedstawienia wyników opracowania pt. >>Analiza potencjalnych modeli organizacji publicznego transportu zbiorowego na obszarze Międzygminnego Związku Komunikacyjnego oraz Powiatu Wodzisławskiego z Gminą Miejską Wodzisław Śląski”. To efekt porozumienia z listopada 2024 r., w wyniku którego zlecono firmie TRAKO Tomasz Szelukowski opracowanie analizy różnych możliwości organizacji i finansowania rozwiązań organizacji publicznego transportu zbiorowego na obszarze całego Powiatu Wodzisławskiego z uwzględnieniem istniejących systemów komunikacji zbiorowej. 

Pisaliśmy o tym tutaj: https://www.powiatwodzislawski.pl/kolejny-krok-w-kierunku-lepszego-transportu-w-powiecie-zrobiony.html

Spotkanie NIE dotyczyło obecnej sytuacji, lecz planów, prognoz i propozycji rozwiązań na przyszłość. Nie dotyczyło nawet kwestii linii Racibórz-Rydułtowach. Zgodnie z zaproszeniem dotyczyć miało JEDYNIE omówienia wyników opracowania, które Powiat i członkowie jego zarządu już znają.

Wyjaśniam, że wszyscy członkowie Zarządu Powiatu zapoznali się szczegółowo z analizą przygotowaną przez firmę TRAKO. Analiza ta została wcześniej przedstawiona i omówiona na spotkaniu z przedstawicielami  wszystkich gmin MZK (łącznie z gminami spoza naszego powiatu) oraz Miasta Wodzisławia Śląskiego. Przedstawione warianty zostały również przeanalizowane przez członków na forum Zarządu. Wszyscy jego członkowie są zgodni co do kierunku, w jakim powinien zmierzać rozwój Publicznego Transportu Zbiorowego w powiecie wodzisławskim.

Zarząd stoi na stanowisku, że transport publiczny w naszym powiecie powinien być możliwe najbardziej optymalnie zintegrowany, efektywny i odpowiadający na realne potrzeby mieszkańców, przy jednoczesnym zachowaniu racjonalności ekonomicznej i organizacyjnej. Rozumiemy, że dostępność komunikacyjna to fundament codziennego funkcjonowania wielu mieszkańców – zarówno młodzieży uczęszczającej do szkół, jak i osób pracujących. Właśnie dlatego sprawna i przemyślana integracja systemu transportowego jest dla nas jednym z kluczowych zagadnień.

Nieobecność członków Zarządu na wspomnianym spotkaniu wynikała z faktu, że zaproszenie miało charakter ogólny i dotyczyło zapoznania się z analizą – co już w przypadku Zarządu miało miejsce i zostało dogłębnie przeanalizowane. W przesłanym zaproszeniu mowa jest jedynie o prezentacji wyników opracowania. Nie ma mowy o planowanej dyskusji.

W tym miejscu wspomnę, że organizatorzy spotkania, oczekując dyskusji nad wynikami analizy, a w szczególności nad ideą integracji transportu powinni o tym wspomnieć w zaproszeniu, a przy okazji zaprosić do udziału w spotkaniu również włodarzy gmin Godów, Gorzyce i Lubomia, które wspólnie z Powiatem za Wodzisławską Komunikację Powiatową odpowiadają. Gospodarze tego nie uczynili.

Obecnie Zarząd Powiatu analizuje szereg kwestii prawnych oraz zależności organizacyjnych i finansowych, które są nieodzownym elementem przy podejmowaniu tak istotnych decyzji. Od wyników tych analiz uzależnione będzie ostateczne stanowisko Zarządu w sprawie proponowanego modelu funkcjonowania komunikacji publicznej w naszym regionie.

Współpraca i odpowiedzialność to wartości, którymi się kierujemy. Będziemy nadal wspierać wszelkie działania, które w sposób rzetelny i zrównoważony przyczyniają się do poprawy systemu transportowego w naszym regionie.

Zarząd Powiatu jest zdecydowanym zwolennikiem integracji systemu transportu publicznego na obszarze całego powiatu. Dla nas to oczywiste, że idealnym rozwiązaniem z punktu widzenia mieszkańca jest system, w którym nie trzeba się zastanawiać, jaki bilet kupić i do którego autobusu wsiąść. Prosty, przejrzysty i jednolity model komunikacji zbiorowej, na zasadach akceptowalnych przez wszystkie jednostki samorządu  powiatu wodzisławskiego jest naturalnym kierunkiem, który chcemy konsekwentnie rozwijać.

Jak wskazywaliśmy wcześniej, Zarząd Powiatu prowadzi prace analityczne i koncepcyjne nad modelem organizacyjnym, który w sposób odpowiedzialny i zrównoważony zabezpiecza interesy:

• mieszkańców,
• gmin całego powiatu wodzisławskiego,
• oraz samego Powiatu jako jednostki samorządu terytorialnego.

Integracja transportu publicznego to nie tylko techniczne czy finansowe wyzwanie. To również zadanie wymagające decyzji strategicznych i współodpowiedzialności ze strony wszystkich partnerów samorządowych.

W tym kontekście kluczową rolę odgrywa Miasto Wodzisław Śląski, które jako ośrodek centralny w układzie funkcjonalnym powiatu, ma bezpośredni wpływ na powodzenie idei integracji. Jasna decyzja Wodzisławia Śląskiego o woli przyjęcia modelu, w którym głównym organizatorem transportu publicznego będzie Powiat Wodzisławski, będzie nie tylko ważnym sygnałem, ale także przesłanką warunkującą możliwość dalszej integracji z pozostałymi gminami.

2) Odnosząc się do z kolei do kwestii likwidacji linii Racibórz-Rydułtowy przekazuję następujące wyjaśnienia:

a) Powiat Wodzisławski stale stara się rozwijać sieć połączeń Wodzisławskiej Komunikacji Powiatowej, ubiegając się na ten cel corocznie o środki z Funduszu Przewozów Autobusowych. W minionym roku udało się na ten cel pozyskać Powiatowi ponad 4 mln zł. Dzięki temu w ofercie stale pojawiają się propozycje nowych połączeń, jak chociażby linia nr 44, łączącą południe powiatu z jego północą, zapewniając dowóz młodzieży do szkół ponadpodstawowych w Pszowie i Rydułtowach. Rozbudowa sieci połączeń musi jednak odpowiadać rzeczywistym potrzebom mieszkańców oraz opierać się na zasadach partnerstwa podmiotów, które komunikacją zbiorową wspólnie organizują.

b) Linia Racibórz-Pszów-Rydułtowy to linia komunikacja obsługiwana niegdyś przez Przedsiębiorstwo Komunalne z Raciborza. W chwili, gdy PK zrezygnowało z jej obsługiwania z inicjatywą jej przejęcia wystąpił Powiat Raciborski, który w kwestiach organizacji komunikacji zbiorowej poprzez wspólnego przewoźnika, jakim jest PKS w Raciborzu, współpracuje z Powiatem Wodzisławskim. Ustalono wówczas, że linia zostanie utrzymana na zasadzie wspólnej partycypacji w kosztach jej funkcjonowania. Samorządy powiatu raciborskiego miały odtąd ponosić 60% kosztów jej utrzymania, z kolei samorządy powiatu wodzisławskiego – 40% (linia w większym stopniu odpowiadała potrzebom mieszkańców powiatu raciborskiego). Zgodnie z tym ustaleniem Powiat Wodzisławski uczestniczy w finansowaniu tej linii kwotą do 160.000 zł.

c) Przy organizowaniu transportu zbiorowego zwykle linie komunikacyjne są współfinansowane przez gminy, przez teren których przebiegają. Sztandarowym przykładem jest tutaj współpraca Powiatu Wodzisławskiego z Gminą Godów, Gminą Gorzyce i Gminą Lubomia. W przypadku linii Racibórz-Pszów-Rydułtowy chodzi o współpracę i partycypację w kosztach ze strony Miasta Pszów i Miasta Rydułtowy, więc co roku do tych Miast składane były przez Powiat prośby o współfinansowanie kosztów utrzymania linii. W konkretnych liczbach – cytując za Wydziałem Komunikacji i Transportu – utrzymanie linii po stronie samorządów powiatu wodzisławskiego przedstawia się następująco: Miasto Pszów – ok. 72 tys. zł, Miasto Rydułtowy – ok. 48 tys. zł, Powiat Wodzisławski – ok. 40 tys. Łącznie – ok. 160 tys. zł. Niestety Miasto Rydułtowy ostatni raz uczestniczyło w kosztach funkcjonowania linii w 2023 r., zaś Miasto Pszów zarówno w 2024 r. jak i w 2025 r. postanowiło przekazać zaledwie połowę potrzebnej kwoty. Zgodnie z informacjami uzyskanymi w Wydziale Komunikacji i Transportu, który odpowiada za Wodzisławską Komunikację Powiatową, Powiat wielokrotnie zwracał się do samorządów Pszowa i Rydułtów z informacją, że brak współfinansowania linii skończy się jej likwidacją. Niestety bez pozytywnego rezultatu.

Wobec powyższego Zarząd Powiatu Wodzisławskiego na posiedzeniu w dniu 26 marca 2025 r., po zapoznaniu się z informacjami naczelnika Wydziału Komunikacji i Transportu, że: „linia ta charakteryzuje się bardzo słabym obłożeniem pasażerskim. Z przeprowadzonych analiz i obserwacji wynika, że linia ta służy głównie mieszkańcom powiatu raciborskiego, w tym mieszkańcom Kornowaca, Rzuchowa i Pogrzebienia, dojeżdżającym do Raciborza. Zaledwie w minimalnym stopniu wykorzystywana jest przez pasażerów podróżujących w kierunku Rydułtów i Pszowa, czy też przez mieszkańców tych miast dojeżdżających do Raciborza„, a także po zapoznaniu się ze stanowiskiem naczelnika, który „w związku ze wzrastającymi kosztami utrzymania linii, które w tej chwili wynoszą już 160.000 zł rocznie, zaproponował rozwiązanie porozumienia i zaprzestanie finansowania przewozów, które w bardzo małym stopniu są wykorzystywane przez mieszkańców powiatu wodzisławskiego” wyraził zgodę na wypowiedzenie porozumienia nr SK.7140.1.20.2020 z dnia 31 sierpnia 2020 r. w sprawie organizacji transportu zbiorowego użyteczności publicznej pomiędzy Powiatem Raciborskim a Powiatem Wodzisławskim.

d) Decyzja Zarządu Powiatu Wodzisławskiego z 26 marca 2025 r. oznacza wycofanie się z opisanych wyżej powodów (tj. braku partycypacji gmin w kosztach utrzymania linii) z porozumienia z Powiatem Raciborskim dot. funkcjonowania linii Racibórz-Pszów-Rydułtowy. Nie oznacza to jednak automatycznej likwidacji linii. Taką decyzję może podjąć jedynie jej organizator, czyli Powiat Raciborski.
Warto w tym miejscu jednocześnie wyjaśnić, że decyzja Zarządu Powiatu Wodzisławskiego nie jest nieodwoływalna. Powiat Wodzisławski może wycofać się z podjętej decyzji jeżeli Miasto Pszów i Miasto Rydułtowy zdecydują o współfinansowaniu kosztów utrzymania wspomnianej linii.

—

Z poważaniem,

Wojciech Raczkowski
Kierownik