85 lat temu na Śląsku spłonęły synagogi

Podczas gdy Rybnik, Żory i Wodzisław szykowały się do świętowania niepodległości Polski (po raz drugi zresztą), w Gliwicach i Raciborzu płonęły żydowskie świątynie

Dokładnie 85 lat temu, na niecały rok przed wybuchem II wojny światowej nastąpiło preludium tego, co po kilkudziesięciu miesiącach miało przyjąć przerażający wyraz ostatecznego rozwiązania kwestii żydowskiej. Nim zapłonęły krematoryjne piece spopielając zwłoki bestialsko zamordowanych ludzi, zapłonęły synagogi, domy i księgi.

85 lat temu, 10 listopada 1938 roku spłonęła synagoga w śląskiej Opawie, w dopiero co przyłączonym do Rzeszy Sudetenlandzie. Nacjonalistyczny szał, podlany nazistowskim sosem zebrał swe żniwo. W Prowincji Górnośląskiej, czyli tej części regionu która po 1922 roku pozostała w Niemczech, podczas Nocy Kryształowej tłuszcza spaliła bądź zdemolowała ponad 20 synagog. Mienie żydowskie niszczono m. in. w Gliwicach, Zabrzu, Bytomiu, Wielowsi, Opolu, Prudniku, Nysie, Głubczycach, Raciborzu, Byczynie czy Kluczborku – przypomina w swym wpisie miłośnik historii Górnego Śląska, Bartłomiej Świderek

W podobnym tonie wypowiadają się mieszkańcy czeskiej części Górnego Śląska opisując haniebne wydarzenia.

Přesně před 85 lety, 10. listopadu 1938, byla vypálena opavská synagoga, novorománská stavba vybudovaná v letech 1895-1896 v maurském slohu, podle projektu význačného architekta Jakoba Gartnera. Přes 40 let byla nádhernou dominantou centra Opavy. Je jí věčná škoda…

Dokładnie 85 lat temu, 10 listopada 1938 roku, spłonęła synagoga w Opawie, neoromańska budowla w stylu mauretańskim zbudowana w latach 1895-1896 według projektu znakomitego architekta Jakoba Gartnera. Przez ponad 40 lat była piękną dominantą centrum Opawy. To ogromna strata…

Rybnicka synagoga, której budowę ukończono w roku 1848 została zniszczona przez Niemców z początkiem roku 1940. Ani tej, ani opawskiej bożnicy nigdy nie odbudowano.

Znikły resztki ostatnie, żydowskie łachmany,
Krew piaskiem przysypano, ślady uprzątnięto
I wapnem sinym czysto wybielono ściany
Jak po zarazie jakiejś lub na wielkie święto.

Antoni Słonimski
Elegia miasteczek żydowskich